Waarover BTW berekenen

Over bijna alle goederen of diensten betaal je in Nederland btw. Dat geldt dus niet alleen voor de dagelijkse boodschappen bij de supermarkt of het toegangskaartje voor het pretpark. Ook bij de aankoop van bepaalde diensten betaal je btw. Denk bijvoorbeeld aan de kosten die een makelaar in rekening brengt voor zijn bemiddeling. Als stelregel kun je hanteren dat iedereen die volgens de belastingdienst ondernemer is, btw-plichtig is. Er zijn echter ook uitzonderingen.

Ben je wel of geen ondernemer?

Over de juiste definitie van het woord ‘ondernemer’ bestaat veel onduidelijkheid. Het hebben van een inschrijving bij de Kamer van Koophandel is een goede indicatie, maar dit betekent niet automatisch dat je ook ondernemer bent. In het geval van btw-gerelateerde zaken is het zinvol om de fiscale definitie te hanteren. Voor de btw wordt als ondernemer aangemerkt degene die:

  • geheel zelfstandig, dus niet in loondienst, een bedrijf of beroep uitoefent.
  • duurzaam een zaak, zoals bijvoorbeeld een pand (een clubgebouw) of een stuk grond (een sportveld) exploiteren.

Kortom, elke ondernemer is (bijna altijd) verplicht de btw af te dragen. Het percentage btw wat in rekening gebracht wordt is echter afhankelijk van het product of de dienst.

In Nederland kennen we drie verschillende btw-percentages:

  • 0%
  • 9%
  • 21%

Het nultarief is veelal van toepassing op export van producten. De ontvanger van de goederen dient zelf in het land van vestiging de btw afdracht te regelen. Ook kan er sprake zijn van ‘btw-verlegd’. Hiervan is sprake indien de btw wordt verlegd naar de ontvanger. In dat geval wordt er ook geen btw vermeld op de factuur van de leverancier.

Behalve bij het exporteren van goederen zijn er nog een aantal andere activiteiten waarbij geen btw verschuldigd is:

  • goederen die nog niet zijn ingevoerd
  • goederen die u levert aan of in een btw-entrepot
  • de levering en de bevoorrading van schepen en vliegtuigen
  • visvangst
  • accijnsgoederen

Ook op bepaalde diensten kan het nultarief van toepassing zijn:

  • diensten bij import vanuit en export naar niet-EU-landen
  • internationaal personenvervoer
  • werkzaamheden aan goederen die uitgevoerd worden naar niet-EU-landen
  • bemiddeling bij vervoer, opslag en invoer

Wanneer is het verlaagde tarief van 9% van toepassing

Het doel van het lage btw-tarief van 9% is het betaalbaar houden van de meest basale benodigdheden zoals eten en drinken. Het is echter niet beperkt tot die categorie. Ook bepaalde diensten vallen onder dit lage btw-tarief.

Voor de volgende productgroepen geldt het lage tarief van 9% btw:

  • voedingsmiddelen (m.u.v. genotsmiddelen zoals alcohol en rookwaren)
  • geneesmiddelen (ook zelfzorgmiddelen en tandpasta, geen huismiddelen zoals Haarlemmerolie) 
  • hulpmiddelen
  • boeken
  • water
  • kunst, verzamelvoorwerpen en antiek
  • boeken en periodieken
  • agrarische goederen en gas en minerale olie voor tuinbouw

Ook bepaalde diensten kunnen onder het lage btw-tarief vallen:

  • diensten van de kapper
  • diensten van de fietsenmaker
  • schoenreparatie, kleding- en leerreparatie
  • renovatie en herstel van woningen
  • logies- en kampeergelegenheid bieden (campingovernachting)
  • cultuur en recreatie
  • uitvoerende kunsten
  • sporten (ook toegang zwembad en sauna)
  • personenvervoer
  • diensten aan agrariërs

Het gangbare btw-tarief van 21%

Als ondernemer is het vrij eenvoudig om te bepalen of je product of dienst met 21% btw moet worden belast of niet. Als vaste regel kunt je hanteren dat het reguliere btw-tarief van toepassing is als het geleverde product of dienst niet onder de overige twee groepen valt. Exploiteer je bijvoorbeeld een kapperszaak dan kun je over het knippen en föhnen bijvoorbeeld 6% btw in rekening brengen. Verkoop je daarnaast nog bijproducten zoals een shampoo of een haargel, dan zijn die producten met 21% btw belast.
Berekenen hoeveel BTW u betaald, check onze BTW Calculator.